Thực hiện Quyết định số 2107/QĐ-UBND ngày 18/9/2023 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về Đề án phòng, chống khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, vùng giáp ranh giữa Tiền Giang với các tỉnh. UBND huyện Gò Công Tây đã chỉ đạo tổ công tác liên ngành thường xuyên nắm tình hình, kiểm tra định kỳ và đột xuất, khi có phát hiện hoạt động khai thác cát sông trái phép thì tiến hành xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật nhằm ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản.
Đồng thời, UBND các xã tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra khi phát hiện hành vi vi phạm khai thác cát trái phép phải chủ động huy động lực lượng phối hợp bắt giữ, bàn giao cấp có thẩm quyền xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật. Đến nay, Tổ công tác liên ngành huyện Gò Công Tây đã kiểm tra phát hiện 12 vụ, ra quyết định xử phạt 12 đối tượng, với tổng số tiền là 970.500.000 đồng, tịch thu 151,396 m3 cát và chuyển hồ sơ truy tố trách nhiệm hình sự 01 đối tượng. Về kiểm tra xử lý hành vi vi phạm mua bán, vận chuyển khoáng sản trái phép: huyện đã kiểm tra 7 phương tiện, phát hiện 12 đối tượng mua bán khoáng sản (cát) không rõ nguồn gốc. UBND huyện Gò Công Tây đã ban hành 12 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 128.800.000 đồng, tịch thu gần 150 m3 cát. Về kiểm tra xử lý hành vi vi phạm hành chính không đăng ký, đăng kiểm: đã tiến hành kiểm tra phát hiện 2 phương tiện không đăng ký, đăng kiểm. UBND huyện đã ban hành 2 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 18 triệu đồng. Thực tế hiện nay do nhu cầu trong việc san lấp mặt bằng, xây dựng các công trình ngày càng gia tăng; cát có giá thành cao, lợi nhuận từ mua bán cát lớn; vì vậy các đối tượng bất chấp quy định của luật pháp, lén lút khai thác cát trái phép, thu lợi bất chính.
Theo đánh giá chung, công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về khoáng sản trên toàn địa bàn huyện được triển khai thực hiện rộng rãi. Qua đó đã nâng cao nhận thức về quản lý nhà nước trong hoạt động khoáng sản cho cán bộ, công chức, lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể các cấp, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, tham gia hoạt động khoáng sản, nâng cao trách nhiệm của người dân trong công tác giám sát, bảo vệ tài nguyên khoáng sản. Công tác quản lý, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động thăm dò, khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát sỏi lòng sông trên địa bàn huyện cũng đã được các ngành có liên quan và UBND các xã, thị trấn quan tâm, đã tăng cường tổ chức kiểm tra. Qua đó góp phần ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về khoáng sản.
Bên cạnh đó, huyện vẫn còn một số khó khăn như không có phương tiện phục vụ cho công tác kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động thăm dò, khai thác, kinh doanh, vận chuyển cát sỏi lòng sông. Các đối tượng khai thác cát trái phép thường xuyên hoạt động vào ban đêm, ngày nghỉ, tội phạm này hiện nay lại rất tinh vi và manh động, chủ phương tiện khai thác cát thường thuê lao động hành nghề để không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Hiện nay, các xã có địa bàn giáp ranh sông Cửa Tiểu và Đê Sông Tra đều đã đẩy mạnh các giải pháp phòng chống khai thác cát trái phép như: tăng cường kiểm tra, cho ký cam kết, công khai các số điện thoại đường dây nóng của lãnh đạo UBND xã và Công an xã để người dân trực tiếp thông báo khi có thông tin liên quan khai thác cát trái phép để kịp thời xử lý. Phối hợp với các ngành chức năng tăng cường tuần tra xử lý nghiêm việc mua bán, vận chuyển, tiêu thụ, tàng trữ cát, sỏi lòng sông không có nguồn gốc hợp pháp.
Các đối tượng thường lợi dụng đêm khuya, sử dụng tàu sắt tự chế, tàu gỗ nhỏ đến các tuyến sông giáp ranh giữa huyện Gò Công Tây và huyện Tân Phú Đông để thực hiện hành vi khai thác cát trái phép; đồng thời bố trí người cảnh giới, khi phát hiện lực lượng chức năng thì thông báo cho các đối tượng khai thác cát trái phép biết, có thủ đoạn đối phó, từ thực tế này gây cản trở khó khăn cho lực lượng chức năng trong kiểm tra và truy bắt xử lý vi phạm.
Người dân rất bức xúc với các hành vi khai thác cát trái phép trên sông nên qua công tác tuyên truyền, vận động của các cơ quan chức năng, người dân trên địa bàn xã, đặc biệt là những hộ ở ven sông đã tích cực cung cấp thông tin tố giác hành vi khai thác cát trái phép để cơ quan chức năng kịp thời phát hiện, xử lý.
Thời gian tới, thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND huyện Gò Công Tây, Ban Chỉ huy Công an huyện Gò Công Tây trong triển khai thực hiện Đề án Phòng, chống khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện và các vùng giáp ranh, các địa phương trên địa bàn huyện tiếp tục triển khai công tác phòng, chống quyết liệt, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm. Song song với đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khai thác khoáng sản, chủ động triển khai các kế hoạch tuần tra, kiểm soát thường xuyên trên các tuyến sông, địa bàn quản lý. Trong đó, tập trung tại các tuyến, địa bàn trọng điểm, các thời điểm có nguy cơ diễn ra hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép. Kiên quyết không để xảy ra các điểm nóng về hoạt động khai thác cát trái phép, góp phần đảm bảo tình hình trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế trên địa toàn huyện Gò Công Tây nói chung.
Tác giả bài viết: Kim Lan - Quốc Nam