Huyện Gò Công Tây: Tiếp tục tăng cường tuyên truyền kiểm tra việc thực hiện phân loại xử lý rác thải tại nguồn nhằm thực hiện tốt Kế hoạch 102/KH-UBND-UBMTTQVN

Do đó, UBND huyện Gò Công Tây đã phối hợp UBMTTQVN huyện ban hành và triển khai thực hiện sâu rộng trong toàn huyện Kế hoạch số 102/KH-UBND-UBMTTQVN ngày 07/6/2022 về thực hiện phân loại và xử lý rác thải tại nguồn trên địa bàn huyện giai đoạn 2022-2025 (Gọi tắt là Kế hoạch 102). Nhìn chung, đến nay sau thời gian phát động, các cơ quan, ban ngành, các xã, thị trấn đều nghiêm túc triển khai thực hiện Kế hoạch 102 trong toàn thể cán bộ, công chức, nhân dân. Tại UBND 12 xã, thị trấn đều thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện phân loại và xử lý rác thải tại nguồn trên địa bàn quản lý, phân công các thành viên Ban chỉ đạo phụ trách các ấp, thành lập tổ tuyên truyền, vận động người dân thực hiện và cho ký cam kết thực hiện phân loại, xử lý rác tại nguồn. Theo kết quả báo cáo sơ bộ của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, đến nay, trên địa bàn toàn huyện số hộ dân đã đăng ký cam kết thực hiện đúng quy trình phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình là 35.243/35.243 hộ đạt tỷ lệ 100%, số hộ đã thực hiện phân loại rác thải tại nguồn là 33.694/ 35.243 hộ đạt tỷ lệ 95,6%, số hộ dân đã đăng ký thu gom rác là 28.160/35.243 hộ dân đạt tỷ lệ 79,9%. Về thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng được bố trí và duy trì thực hiện từ năm 2018 đến nay, toàn huyện có 493 bể chứa bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng. Trong 9 tháng đầu năm 2023, toàn huyện Gò Công Tây đã thu gom được 02 đợt với khối lượng gần 2,9 tấn bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, thống kê chung đến nay đã thu gom được 12 đợt với tổng khối lượng hơn 54,407 tấn và đem đi xử lý đúng theo quy định. Về thu gom xử lý rác thải vô cơ không tái chế, rác thải độc hại, trong 9 tháng đầu năm 2023, đã thu gom được 4 đợt với khối lượng là 48,274 tấn, đến nay đã thu gom được 6 đợt với tổng khối lượng hơn 56,664 tấn đem đi xử lý đúng theo quy định. Song song đó, huyện Gò Công Tây cũng đã triển khai và xây dựng thực hiện kế hoạch đầu tư xây dựng hầm xử lý nước thải các chợ trên địa bàn huyện nhằm thu gom, xử lý nước thải tại các chợ đảm bảo vệ sinh môi trường. Đến nay, UBND huyện đã đầu tư được 7 hầm xử lý nước thải của 7 chợ gồm: chợ Thị trấn Vĩnh Bình, chợ Quới An- xã Long Bình, chợ Thạnh An- xã Thạnh Trị, chợ xã Long Vĩnh, chợ Thành Công và chợ Bình Nhì. Ngoài ra, còn tiến hành nạo vét hệ thống cống thoát nước tại chợ thị trấn Vĩnh Bình và chợ Bình Đông xã Thạnh Nhựt và dọc các tuyến đường huyện đảm bảo hệ thống cống thoát nước thông thoáng, hạn chế tình trạng ngập úng, ô nhiễm môi trường.

Cùng với các hoạt động tiến hành bảo vệ môi trường trong xử lý chất thải, UBND huyện cũng chỉ đạo kịp thời các hoạt động tăng cường kiểm tra trong lĩnh vực môi trường, kịp thời chấn chỉnh việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đưa hoạt động bảo vệ môi trường đi vào khuôn khổ, nề nếp. UBND huyện ban hành Quyết định thành lập Tổ kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện, chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện kết hợp các ngành chức năng và UBND các xã, thị trấn thực hiện tốt công tác kiểm tra vệ sinh môi trường tại nơi công cộng, các cơ sở sản xuất, kinh doanh và chăn nuôi thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường như thu gom và xử lý chất thải, xây dựng hầm biogas, lập hồ sơ xử lý các trường hợp vi phạm môi trường theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ.

Ngành Tài Nguyên và Môi trường huyện Gò Công Tây tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền người dân tiếp tục duy trì thực hiện việc phân loại xử lý rác thải tại nguồn trong cộng đồng, các cơ quan, doanh nghiệp, khu dân cư. Nằm vững hiểu rõ tác hại của việc xả thải bừa bãi làm ô nhiễm môi trường với các nội dung chính như sau:

Thứ nhất, với thói quen đổ rác thải bừa bãi ven đường làng, ngõ xóm, bờ sông, ao hồ, kênh mương thì nước rỉ rác sẽ chảy xuống ao hồ, làm ô nhiễm nguồn nước và các chất độc hại trong nước sẽ tích lũy trong thực phẩm như: rau, tôm, cá... sẽ rất nguy hiểm khi chúng ta ăn phải các loại thực phẩm này. Vậy để phòng tránh những ảnh hưởng đến hệ sinh thái và sức khỏe chúng ta phải xóa bỏ thói quen đổ rác bừa bãi, tổ chức thu gom và xử lý rác thải hợp vệ sinh.

Thứ hai, hiện nay, với những bãi rác lộ thiên, không được xử lý hợp vệ sinh là nơi ẩn chứa những nguy cơ lớn về sức khỏe và môi trường. Những bãi rác lộ thiên này đặc biệt nguy hiểm đối với những người thu nhặt rác và những người dân xung quanh khu vực bãi rác. Khí thải từ các bãi rác này được đưa vào không khí một cách tự nhiên. Những chất độc trong khí thải từ bãi rác có thể qua phổi, qua các tuyến nhờn và qua da đi vào cơ thể con người, có thể gây ngộ độc trực tiếp hoặc gây bệnh ngoài da và bên trong cơ thể.

Thứ ba, rác thải sinh hoạt hữu cơ như rau, củ quả, thức ăn thừa,…được thu gom với các loại rác vô cơ khác như túi nilon, gạch đá, sành, sứ, thủy tinh, sắt vụn và các loại chất thải nguy hại như: bóng đèn huỳnh quang, bình ắc quy hỏng, dược phẩm, mỹ phẩm hết hạn sử dụng…sẽ là nguy cơ gây những vấn đề môi trường lớn hơn nhiều khi thu gom riêng rẽ chúng ra. Những chất ô nhiễm có trong các loại rác thải sẽ tác dụng với nhau và sinh ra một chất mới có khả năng gây độc hơn nhiều so với chất ô nhiễm ban đầu, hoặc làm gia tăng mức độ phát sinh khí thải từ các bãi tập kết rác tập trung. Vì vậy, để giảm phát thải khí từ các bãi rác chúng ta cần phải phân loại và để riêng các loại rác có thể tái chế, tái sử dụng, rác thải nguy hại, rác thải hữu cơ và rác thải vô cơ khác, tránh thu gom các tất cả các loại rác thải với nhau để tránh một phần sự phát sinh khí thải hoặc sinh ra một chất ô nhiễm mới.

Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, các tổ chức, cá nhân phát sinh chất thải rắn sinh hoạt phải có trách nhiệm phân loại tại nguồn. Nếu không thực hiện phân loại xử lý rác thải sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật hiện hành. Việc phân loại xử lý rác thải tại nguồn còn thể hiện phong cách sống văn minh, hiện đại, khoa học của cả cộng đồng.

Phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn nhằm đạt được các lợi ích chính sau:

Việc phân loại chất thải rắn tại nguồn mang lại nhiều lợi ích đối với môi trường. Khi giảm được khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phải chôn lấp, khối lượng nước rỉ rác sẽ giảm. Nhờ đó, các tác động tiêu cực đến môi trường cũng sẽ giảm đáng kể như: giảm rủi ro trong quá trình xử lý nước rỉ rác, giảm ô nhiễm nguồn nước ngầm, nước mặt...

Hiện nay, trên địa bàn huyện Gò Công Tây đã quy định không còn rác thải sinh hoạt chôn lấp vì phần lớn hoạt động chôn lấp rác thải không đảm bảo vệ sinh môi trường. Vì vậy, việc phân loại rác thải góp phần giảm khí thải phát sinh. Việc tận dụng các chất thải sinh hoạt có thể tái sinh tái chế giúp bảo tồn nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Phân loại chất thải sinh hoạt mang lại nhiều lợi ích kinh tế. Trước hết, nó tạo nguồn nguyên liệu sạch cho sản xuất phân compost. Đồng thời giảm khối lượng rác mang đi chôn lấp, diện tích đất phục vụ cho việc chôn lấp rác cũng sẽ giảm đáng kể. Bên cạnh đó, cũng sẽ giảm được gánh nặng chi phí trong việc xử lý nước rỉ rác cũng như xử lý mùi phát sinh từ rác thải. Phân loại chất thải sinh hoạt tại nguồn góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường. Để công tác phân loại này đạt được hiệu quả như mong đợi, các ngành các cấp phải triệt để thực hiện công tác tuyên truyền hướng dẫn cho cộng đồng. Lâu dần, mỗi người dân sẽ hiểu được tầm quan trọng của việc phân loại chất thải sinh hoạt cũng như tác động của nó đối với môi trường sống.

Lợi ích xã hội lớn nhất do hoạt động phân loại chất thải rắn tại nguồn mang lại chính là việc hình thành ở mỗi cá nhân nhận thức bảo vệ môi trường sống.

Việc phân loại rác tại nguồn sẽ là một hoạt động khả thi khi có sự đồng nhất của các khâu: xả thải - phân loại - thu gom - xử lý. Ngoài sự tham gia tích cực của người dân; sự chỉ đạo, phối hợp giữa các ban ngành thì cần phải có sự giám sát của Ban giám sát cùng với một kế hoạch giám sát thích hợp, xuyên suốt các quá trình như: phân loại rác từ các hộ gia đình; bỏ rác, thu gom rác tại các điểm tập kết, điểm trung chuyển rác… đồng thời, cần phải có các phương án duy trì tính hiệu quả để tạo thành thói quen cho người dân. Cụ thể: chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế: Là các loại rác vô cơ có thể tái sử dụng hoặc tái chế như: Chai lọ nhựa, thủy tinh sạch có thể tái sử dụng hoặc bán phế liệu, các loại giấy sạch, sắt thép phế liệu, vỏ các hộp sữa rửa sạch...

Đối với hộ gia đình, cá nhân: tự xử lý đối với rác có thể tái chế hoặc bán phế liệu. Chỉ thu gom rác vô cơ và rác thải độc hại đem ra điểm trung chuyển rác thải.

- Rác hữu cơ là các loại rác dễ phân hủy như thức ăn thừa, rau củ quả, trái cây, bã trà, cà phê, cỏ, lá cây,… Những rác thải này sẽ được đem đi chế tạo thành phân bón. Có rất nhiều rác thải hữu cơ như: Phế thải nông nghiệp: rơm, rạ, thân, cành hoặc lá cây không có giá trị sử dụng hoặc ít có giá trị, vỏ cà phê, xác đậu nành, vỏ lạc,… phế thải từ những hoạt động chế biến tinh bột.

- Thực phẩm đã bị hỏng hoặc thức ăn thừa: Như rau củ quả, thịt, cá, trứng,…

- Xác các loại động vật.

- Chất thải nguy hại: pin, ắc quy thải bỏ, các loại hóa chất hết hạn sử dụng... Rác vô cơ: túi ni lông, đồ nhựa, sành, thủy tinh, bao bì chứa kem đánh răng, xương động vật, đồ chơi, xỉ than... Các loại rác thải nguy hại người dân cho vào túi để riêng tập kết cho xe lấy rác lấy theo lịch quy định đem đi xử lý.

Mỗi hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp tận dụng từ 1-2m2 đất trong khuôn viên của gia đình, tổ chức, doanh nghiệp để đào hố hoặc trên mặt đất trống, hoặc ủ ngoài đồng ruộng để xử lý rác thải hữu cơ phát sinh hàng ngày.

Cách xử lý như sau:

- Đối với hộ gia đình lượng rác thải hữu cơ hàng ngày tương đối nhỏ, đào hố kích thước hố: dài x rộng x sâu là 1m x 1m x1,2m, phần nhô lên mặt đất cao khoảng 0,2m, hố có nắp đậy đảm bảo để tránh nước mưa tràn vào và tránh côn trùng xâm nhập. Tùy từng điều kiện gia đình có thể đào kích thước hố to hoặc nhỏ hơn và có bổ sung chế phẩm sinh học Tricophecma hoặc men vi sinh để làm tăng độ phân hủy của vi sinh vật.

- Đối với tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình phát sinh lượng chất thải hữu cơ với quy mô lớn có thể ủ trên mặt đất bằng hoặc dốc, là nơi râm mát có mái che. Hàng ngày đổ rác hữu cơ vào vào hố đào hoặc thiết bị ủ rác, bổ sung chế phẩm vi sinh. Sau 30-40 ngày, có thể sử dụng phân vi sinh. Phân hữu cơ vi sinh nên dùng để bón lót cho cây trồng ở giai đoạn làm đất. Trong canh tác, phân vi sinh có tác dụng thay thế một phần phân vô cơ bón cho cây trồng, còn có tác dụng cải tạo đất, kiểm soát được cỏ dại và sâu bệnh.

Nhìn chung, việc triển khai thực hiện nghiêm túc Kế hoạch 102 của UBND huyện về phân loại, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn huyện Gò Công Tây là việc làm hết sức cần thiết và cần được nghiêm túc duy trì nhằm xây dựng địa phương ngày thêm xanh - sạch - đẹp, trong đó huyện chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện phân loại, thu gom, xử lý rác thải đối với hộ gia đình, cá nhân, các cơ quan, đơn vị, trường học trong toàn huyện từ đó góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện nhà ngày càng bền vững.